1 - 5, jezykoznawstwo Notatki Grzegorczykowa

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->1.Język a mówienieJęzyk– sposób porozumiewania się,potencjarealizowana w wypowiedziachMówienie– akt nadawczo – odbiorczy, w którym nadawca wybiera z kodujęzykowego ( znanego odbiorcy) odpowiednie słownictwo i struktury gramatyczne,uruchamia narządy mowy potrzebne do zrealizowania formy wybranych jednostekjęzykowych ( akt fonacji i artykulacji) w wyniku czego wysyła w kierunku odbiorcyfale akustyczne, które on odbiera za pomocą swoich narządów odbiorczychi odpowiednio interpretuje.W skrócie:język to sposób mówieniaProblemy:zakłócenia przekazu, niepełna zgodność kodu językowego ( różnerozumienie używanych słów, skojarzenia i emocje związane z nazywanymizjawiskami)Akty mówienia mają charakter;konkretny, jednostkowy, nieograniczony(dopóki istnieją Polacy będą gadać po polsku)Język jako kod ma charakter;ogólny i społeczny – wspólny wszystkim mówiącym,względnie stabilny, ograniczony ( zasób słownictwa kiedyś się kończy jak i struktury,które z nich tworzymy)Podsumowanie;opozycja międzylangue( język/system) aparole(mówienie/użyciesystemu)–teoria strukturalistyFerdynanda de Saussure’a2. Pojęcie znaku( znak językowy)Znak –zjawisko fizyczne, percypowane zmysłowo, które odsyła do czegoś innego niżono samo, które coś znaczy, coś komunikuje ( dwa elementy zatem: zjawiskoobserwowane zmysłowo – forma znakusignifiant,znaczenie – treść komunikowanasignifié )Podział znaków: rysuneknaturalne;równoczesne– wypieki i gorączka, dym i ogieńnierównoczesne– ślady – stóp na piasku- zapowiedzi - czarna chmura na deszczKonwencjonalne;motywowane– znaki drogowe z dziećmi albo krowąniemotywowane– zakaz wjazdu, zatrzymywaniaDodatkowo; 1) Obrazy –przedmioty przedstawiające inne na zasadziepodobieństwa – nie traktowane jako znaki sensu – stricte, nie realizują typowejsytuacji komunikatywnej – nie przekazują INFORMACJI, ale reprezentująElementy ikoniczne są znakami – znaki drogowe, elementy mapy2) dzieła muzyczne,dzieła abstrakcyjne – znaki asemantyczne tzw apele – ekspresjaprzeżyć + wywołanie określonej reakcji – nie znaki sensu stricte3) symbol – a)znak konwencjonalny zastępujący umownie różne wartości i pojęcia,arbitralność - oparty na znajomości konwencji ( ikony na podobieństwie, indeksy –styczność z desygnatami)- b)zjawisko, które odsyła do bardziej złożonej rzeczywistości, trudnej doujęcia w sposób bezpośredni – odsyła w sposób skonwencjonalizowany ( trza się gonaumieć) nie całkowicie arbitralny ( istnieje związek motywujący sens symbolu –utrwalone kulturowo skojarzenie obiektu symbolicznego z zjawiskiemsymbolizowanym)4) indeks –współwystępuje razem z obiektem oznaczonym na zasadzie relacjiprzyczynowo – skutkowej ( oznaki i symptomy), rozumiany również jako znakokazjonalny informujący w danym momencie, wskazujący na elementy będące wzasięgu przestrzennym osób komunikujących się np. zaimki wskazujące – wyrażeniaindeksowe ( tu, tam, to, ten…)5) problemy związane z pojęciem konwencjonalności; konwencjonalność nie jestzjawiskiem celowości (choć czasem znaki naturalne się konwencjonalizują)3. Cechy języka naturalnegoKonwencjonalnośćokreślana czasem jako arbitralność; a raczej uzus semiotycznywarunkujący użycie znaku – trzeba go znać, żeby porozumiewać się w danym językuFoniczność– ciąg dźwięków wytwarzanych przez narządy mowne człowieka ipercypowanych przez narząd słuchu odbiorców , mogą być transponowane na bodźcedziałające na inne zmysły (np. alfabet – konwencjonalny znak graficzny (pismo),litery odsyłają do dźwięków lub jak alf. Braille’a do dotyku)Język głuchoniemych jest językiem gdyż odsyła do pojęć.Dwustopniowość –podwójna artykulacja - znaki językowe zbudowane są zmniejszych elementów tzw. diakrytów ( el. nic nie znaczących) – w językumówionym – fonemy, których różne kombinacje tworzą znaki –r, a, k – rak, kra,kara, arka itp.Wymiana któregokolwiek z elementów powoduje zmianę znaku –ekonomiczność językaDwuklasowość języka -system otwarty, produktywny, tekstotwórczy.Język składa sięz dwóch klas - słownika ( licznego, ale w danym momencie dla danej jednostkizamkniętego) i gramatyki ( możliwość utworzenia nowej informacji za pomocą nowejkonstrukcji utworzonej wg reguł przewidzianych przez kod)Uniwersalność systemu językowego -Za pomocą języka można powiedzieć wszystko co zostało myślowo wyróżnione iutrwalone – dzięki dwustopniowości i dwuklasowościAbstrakcyjność znaków językowych –zdalność, możliwość mówienia o zjawiskachnieobecnych a także tylko pomyślanych – zdolność abstrakcyjnego myśleniaspecyficznie ludzkiego, odniesienie dopojęć ogólnychPolisemiczność znaków –kreatywność – umiejętność takiego posługiwania sięznakami aby odnosić je do zjawisk, które nie mają własnej nazwy lecz ze względu napodobieństwo do innych zjawisk mogą być określone w sposób metaforyczny lubmetonimicznyWymienność –język jest kodem przemiennym stosowanym zarówno przez nadawcęjak i odbiorcęSamozwrotność –możliwośc mówienia o języku za pomocą jego samego,przedmiotem komunikacji są cechy samego kodu – funkcja metajęzykowa -konsekwencja uniwersalności językaUczenie się drogą kulturowa -człowiek przyswaja sobie język w kontakcie ześrodowiskiem mówiącym, a także metodą świadomego uczenia4. System językowyMówienie– tworzenie nowych wypowiedzi oraz odtwarzanie już zasłyszanychFrazemy– sztampowe wypowiedzi używane w określonych sytuacjachFrazematyka– pomiędzy tekstami a słownictwemUżycie języka– wytworzenie wypowiedzi tekstu – zjawiska o charakterze czynnościowym,zdarzeniowym – czasowe, uwarunkowane sytuacyjnie, dokonywane przez określonegonadawcę w określonym tu i teraz, a także statycznym, wytworowym – oderwane od sytuacji5. Pojęcie tekstu, dyskursu, wypowiedziTekst –skończony i uporządkowany ciąg elementów językowych, mogących spełniać łączniefunkcję komunikatywną, a więc stanowiących jeden globalny znak -wypowiedź ustna lubpisemna powstała w obrębie określonego systemu językowego, stanowiąca zamkniętą całośćz punktu widzenia treściowego; cechy; spójność, intencjonalność, informacyjność,sytuacyjnośćSensowność subiektywna–intencjonalna( spójność dla nadawcy) orazobiektywnaodczytywana z samego komunikatu;Koherencja –spójność semantycznaKohezja –spójnośćjęzykowa odczytywana ze struktury formalnej tekstuWypowiedź –użycie kodu w formie ustnej, czynność językowa, werbalizacjaDyskurs – 1)wypowiedź zrygoryzowana logicznie, dotycząca poważnego tematu w opozycjido wypowiedzi ekspresywnych i impresywnych2)zdarzenie komunikacyjne, całość aktu komunikacji3)wypowiedź (typy wypowiedzi, sposobu wypowiadania się) pewnej wspólnotykomunikacyjnej, zawężonych do określonego tematu [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • vader.opx.pl
  • Szablon by Sliffka (© Łatwo być samemu, kiedy jest to twój własny wybór, znacznie trudniej, kiedy człowiek jest do tego zmuszony.)