1 pojęcie eskalacji,

Łukasz Linda

Nr 10928

Pojęcie eskalacji konfliktu,  rozwój konfliktu i zakończenie eskalacji konfliktu

       Konflikty są jednym z elementów naszego życia. W szczególny sposób dotykają one życia publicznego, stosunków pracowniczych, relacji między dwoma podmiotami. W  ciągu ostatnich lat zaczęto przyglądać się uważnie tej problematyce.

       Pojęcie konfliktu odnosi się do sprzeczności celów, dążeń, interesów przez co najmniej dwa uświadomione, zależne od siebie podmioty. Świadomość ta poprzez napięcie powoduje zmiany w zachowaniu się stron konfliktu. Realizacja celów jednego podmiotu uniemożliwia lub utrudnia dążenia drugiego podmiotu.

Można wyróżnić kilka rodzajów konfliktów:

- konflikt intrapersonalny- powstaję kiedy jednostka musi wybrać między dwoma sprzecznymi celami, ( wewnętrzny konflikt podmiotu),

- konflikt interpersonalny- powstaje wówczas, gdy dwa lub więcej podmiotów uświadamia sobie, że mają sprzeczne cele,

- konflikt międzygrupowy- pojawia się wtedy, gdy sprzeczne cele mają dwie grupy społeczne lub więcej.

Konflikt można też podzielić ze względu na konsekwencje:

- konflikt o sumie zerowej- tylko jedna strona może odnieść zwycięstwo,

-konflikt motywów mieszanych- na tego rodzaju konflikcie mogą zyskać odie jego strony, jeżeli będą ze sobą współpracować.

Głównym problemem związanym z konfliktami jest ich eskalacja. Eskalacja konfliktu to sytuacja, w której silne stany emocjonalne oraz chęć zwycięstwa zaczynają dominować w sytuacji konfliktowej, co powoduje uczucie wrogości podmiotów wobec siebie. Strony przestają się skupiać na źródle konfliktu, a zaczynają przybierać wobec siebie bardzo silną postawę antagonistyczną. Eskalacji konfliktu towarzyszy rozpad relacji między stronami co uniemożliwia poszukanie wspólnych rozwiązań.

Powoduje ona powstanie różnych mechanizmów:

- lustrzane odbicie- oba podmioty uważają, że są ofiarami, że racja jest po ich stronie,

- mechanizm źdźbła i belki- oba podmioty widzą naganne postępowanie drugiej strony a nie zauważają tego u siebie,

- podwójny standard moralny- obie strony przyznają sobie prawo do działań nie fair, natomiast nie pozwalają na takie działania drugiej stronie,

- biegunowe myślenie- strony widzą wszystko w czarno- białych kolorach, wszystko co robi przeciwnik jest złe, co my- jest dobre.

Przyczyny eskalacji konfliktu:

- przyjmowanie zbyt szybkich, często narzucanych przez osoby trzecie kompromisów, które są niechętnie przyjmowanie przez strony konfliktu,

- próby rozwiązywania konfliktu poprzez reorganizację i zmiany strukturalne,

- trudności komunikacyjne- konflikt eskaluje, ponieważ strony nie potrafią się wspólnie porozumieć lub też nieświadomie komunikują sygnały agresji,

- uczestnicy nie są w stanie zrozumieć siebie nawzajem, a proces eskalacji wynika z czynników subiektywnych.

Konflikty powstają zarówno o dobra materialne (np. zasoby) jak i dobra symboliczne (np. ideologie). Można powiedzieć, że eskalacja należy do natury konfliktu. Podmioty często muszą się rozładować, by przystąpić do następnego etapu konfliktu. Często konflikt najpierw eskaluje, by mogło nastąpić rozładowanie emocji i znalezienie nowego rozwiązania. Po czym przychodzi deeskalacja (osłabienie intensywności działań), jest to faza, w której dochodzi do wyciszenia stron. Są one w stanie utrzymać ze sobą komunikację, spokojnie rozważyć problemy i oddzielić emocje od faktów. Zaczyna się również praca nad rozwiązaniem problemu.

Wyróżnia się  pięć głównych sposobów rozwiązywania konfliktu:

-unikanie- fizyczne wycofanie się z miejsca w którym trwa konflikt, jest dobrym rozwiązaniem wówczas, gdy konflikt jest czymś nieistotnym i są małe szanse na jego rozwiązanie,

- łagodzenie- postępowanie zgodnie z wolą strony przeciwnej, jednoczesna rezygnacja z własnych celów. Tego typu rozwiązanie spotykane jest, gdy strona dochodzi do wniosku, że jest w błędzie lub w sytuacji kiedy przedmiot konfliktu ma duże znaczenie dla przeciwnej strony a dla nas nie,

- konkurencja- obie strony chcą doprowadzić do wygranej w sporze,

- kompromis- rezygnacja z własnych celów na korzyść drugiej strony w celu uzyskania porozumienia.

Konflikt może zostać rozwiązany przez zastosowanie takich metod jak:

-negocjacje- są procesem komunikowania się stron, gdy oczekują one, że porozumienie przyniesie większe korzyści niż działanie bez porozumienia. Aby negocjacje miały miejsce musi powstać kompromis, a więc rezygnacja ze swoich interesów na rzecz porozumienia,

- mediacja- zaproszenie do pomocy przy rozwiązaniu konfliktu osoby trzeciej- mediatora

- arbitraż- rozwiązanie konfliktu, w którym osoba trzecia narzuca jego rozwiązanie.

- kooperacja- reakcja, która wiąże się z wolą zaakceptowania celów drugiej strony konfliktu, bez rezygnacji z własnych, wynika z założenia, że zawsze można znaleźć rozwiązanie dobre dla obu stron.

              Radzenie sobie z konfliktami to przede wszystkim umiejętność współpracy z drugą stroną w celu uzyskanie wspólnej satysfakcji. Aby do niej doszło trzeba skupić się przede wszystkim na problemie, pozostawić emocje i poszukać wspólnego porozumienia. Porozumienie zaś wymaga wspólnych ustaleń w zakresie wszystkich problemów związanych z konfliktem, uzgodnienie pewnego kontraktu pomiędzy stronami i zrealizowanie go.